Asset Publisher
Grzyby
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.
Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?
Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy znaleziony grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.
Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.
W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.
Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?
Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu: na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.
Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.
Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?
To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.
Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.
Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?
Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.
Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.
Asset Publisher
Podsumowanie "Dnia Leśnika 2025"
Podsumowanie "Dnia Leśnika 2025"
Cztery edycje pikniku z okazji Dnia leśnika już za nami.
W dniu 19 lipca 2025 roku odbył się przy siedzibie Nadleśnictwa Dąbrowa piknik z okazji „Dnia Leśnika”. Celem wydarzenia było zapoznanie społeczeństwa z istotą prowadzonej wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarki leśnej, ze społecznymi funkcjami lasu, a także zaprezentowanie działań podejmowanych przez Lasy Państwowe w zakresie ochrony przyrody. Osoby, które przybyły na piknik miały okazję zaczerpnąć rzetelnych i wiarygodnych informacji o działalności Lasów Państwowych.
Na sobotnie popołudnie leśnicy przygotowali szereg atrakcji.
Zaprezentowano nowoczesne maszyny służące do pozyskania drewna, tj. forwardera i harwestera. Podczas pokazu maszyn omówiono zasady pozyskania tego naturalnego i w pełni odnawialnego surowca, który ma ponad 35 000 zastosowań. Nieodłącznym elementem prowadzonej gospodarki leśnej jest odnowienie lasu. W tym celu zaprezentowano sadzarkę leśną, służącą głównie do sadzenia sosny oraz niektórych gatunków drzew liściastych. Ważną maszyną służącą do rozdrabniania pozostałości pozrębowych i wspomagających przygotowanie gleby pod odnowienia jest mulczer.
Leśnicy również korzystają z nowoczesnych technologii. Dla miłośników podniebnych lotów przygotowano stoisko z różnego typu dronami wraz z symulatorem, które cieszyło się dużym zainteresowaniem zarówno wśród dzieci jak i dorosłych.
Jednym z zadań prowadzonej przez leśników gospodarki leśnej jest ochrona przyrody, o czym można było się dowiedzieć na przygotowanej wystawie, poświęconej m. in. rezerwatom przyrody utworzonymi na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa czy ochronie gatunkowej. Warto zaznaczyć, że leśnicy od pokoleń chronią cenne dla przyrody obszary, nie ingerując w naturalne procesy odnowy i starzenia się drzewostanów, a także wspierają ochronę zagrożonych gatunków. Ponadto na stanowisku poświęconemu ochronie owadów zapylających, w tym pszczół edukowano w zakresie konsekwencji wynikających ze zmniejszania się populacji zapylaczy oraz sposobów przeciwdziałania tym niekorzystnym zmianom. Doskonałym miejscem do poszerzenia wiedzy odnośnie rodzimej przyrody było wspólne stoisko edukacyjne Wdeckiego Parku Krajobrazowego i Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą.
W celu przybliżenia, choć w niewielkim stopniu pracy leśniczego zorganizowano stanowisko, na którym można było samemu spróbować odebrać stos drewna brzozowego poprzez jego zmierzenie i nabicie numerka, a także porozmawiać na tematy związane z leśnictwem. Praca leśniczego to nie tylko praca w terenie, ale również praca biurowa, o czym można było się przekonać odwiedzając kancelarie Leśnictwa Dąbrowa. Bezpośredni kontakt z osobami na co dzień obcującymi z lasem i dbającymi o jego dobro jest najlepszym źródłem wiarygodnych informacji. Las to miejsce dużej ilości bezkręgowców. W tym celu przygotowano małe insektarium z żywymi owadami, które wzbudziło duże zainteresowanie wśród najmłodszych. Po pikniku zebrane owady wróciły do lasu.
Jednym z głównych czynników zagrażającym ekosystemom leśnym są pożary, powodowane w głównej mierze przez nieroztropność ludzi. W Punkcie Alarmowo Dyspozycyjnym (PAD) można było zaznajomić się jak leśnicy chronią lasy przed pożarami poprzez m. in. utworzenie sieci monitoringu obszarów leśnych przy użyciu kamer oraz zaprezentowano pokaz pomiaru wilgotności ściółki leśnej, na podstawie którego określa się stopień zagrożenia pożarowego w lasach. Ponadto dzięki współpracy ze strażą pożarną dzieci mogły zobaczyć z bliska wyposażenie wozu bojowego OSP Jeżewo.
Podczas pikniku zapewniono wiele atrakcji dla dzieci takich jak malowanie twarzy, leśna gra terenowa, malowanie na drewnianych krążkach czy papierowych domkach, spotkanie z sokolnikiem i sokołem.
Nie zapomniano także o sferze kulturowej. Chętne osoby mogły obejrzeć występ Zespołu pieśni i tańca „Kociewianki” z Jeżewa oraz posłuchać muzyki
w wykonaniu Zespołu Muzyki Myśliwskiej „Hubertus” z Kwidzyna. Dodatkową atrakcją stanowił pokaz rzeźbienia w drewnie przy pomocy piły mechanicznej oraz rozegrany turniej w siatkówce plażowej, w którym udział wzięli przedstawiciel nadleśnictwa, policji oraz państwowej straży pożarnej.
W celu umilenia pobytu na pikniku przygotowano stoisko gastronomiczne, gdzie Panie z Gminnego Koła Gospodyń z Jeżewa serwowały w przepięknych strojach ludowych własnoręcznie przygotowane tradycyjne potrawy naszego regionu.
Dzięki zaangażowaniu pracowników nadleśnictwa, obsługujących poszczególne stanowiska uczestnicy pikniku mogli dowiedzieć się więcej o pracy leśników oraz prowadzonej przez nich zrównoważonej gospodarce leśnej.
Dziękujemy wszystkim osobom, którzy zechcieli spędzili z nami to sobotnie, słoneczne popołudnie oraz instytucjom zaangażowanym w organizację pikniku.
Życzymy miłego spędzania wolnego czasu na łonie natury i zapraszamy za rok.
