Wydawca treści
Leśny Kompleks Promocyjny Bory Tucholskie
IMG_0800.JPG
Leśny Kompleks Promocyjny "Bory Tucholskie" obejmuje południowo-wschodnią część regionu Borów Tucholskich, największego zwartego obszaru leśnego w naszym kraju. W skład kompleksu promocyjnego wchodzi pięć nadleśnictw: Dąbrowa, Osie, Trzebciny, Tuchola i Woziwoda, o łącznej powierzchni 84 tys. ha. Szata roślinna
Szata roślinna
Szata roślinna Borów Tucholskich, w tym leśna, podlegała przez ostatnie wieki silnym przemianom antropogenicznym (pod wpływem człowieka). Nadmierne uproszczenie gospodarki leśnej przejawiało się w powszechnym stosowaniu zrębów zupełnych i sadzeniu gatunków iglastych. Rezultatem tego są dominujące dzisiaj monokultury sosnowe podatne na szkody ze strony owadów, a także mała naturalna odporność na pożary i niektóre choroby grzybowe. Nie zmienia to faktu, że Bory pozostają jednym z piękniejszych i cenniejszych obszarów przyrodniczych w Polsce.
Krajobraz
Leśny Kompleks Promocyjny "Bory Tucholskie" leży w III Krainie Przyrodniczo-Leśnej Wielkopolsko-Pomorskiej. W krajobrazie dominują formy polodowcowe z przeważającymi równinami. Rzeźbę terenu urozmaicają liczne jeziora, mocno zaznaczające się krawędzie dolin rzecznych oraz, na zachodzie i północy, niewielkie wydmy. Kompleks jest położony w dorzeczu Wisły i jej dopływów: Brdy oraz Wdy. Klimat tego obszaru znajduje się pod słabym wpływem oceanicznym i należy do strefy środkowoeuropejskiej. Średni opad roczny wynosi 590 mm. Klimat charakteryzuje się chłodną i późną wiosną, krótkim latem, ciepłą jesienią i niezbyt długą zimą.
Siedliska leśne
Na terenie LKP "Bory Tucholskie" występują wszystkie główne typy siedliskowe lasu właściwe dla obszarów nizinnych, jednak zdecydowanie przeważają siedliska borowe. Zajmują one prawie 94 proc. powierzchni kompleksu, w tym głównie bór świeży i bór mieszany świeży. Taki układ siedlisk przesądza o strukturze gatunkowej drzewostanów, w której bezwzględny prym wiedzie sosna zwyczajna zajmując ponad 95 proc. obszaru leśnego. Spośród innych gatunków zaznaczają swoją obecność: brzoza – 1,8 proc. udziału, dąb – 1,1 proc., olsza czarna – 1,0 proc. i świerk – 0,5 proc. Sosna tworzy monokultury z niewielką domieszką brzozy. Tylko w południowej części kompleksu, na żyźniejszych glebach, pojawiają się drzewostany mieszane z udziałem dębów – szypułkowego i bezszypułkowego, rzadziej buka, świerka i brzozy. Tu również występuje bardziej obfita warstwa krzewiasta. Na uboższych siedliskach borowych ogranicza się ona bowiem zwykle do naturalnie występującego jałowca z domieszką brzozy i sztucznie wprowadzanymi: czeremchą, jarzębiną, dębem i bukiem. Roślinność dna lasu w borach sosnowych tworzą dywany mszyste, urozmaicone płatami borówki czernicy i brusznicy.
Ochrona przyrody
Niemal cały obszar Kompleksu Promocyjnego podlega ustawowym formom ochrony przyrody. Największe powierzchniowo są trzy parki krajobrazowe: Tucholski, Wdecki i Doliny Dolnej Wisły oraz trzy obszary chronionego krajobrazu: Śliwicki, Wschodni i Świecki. Najcenniejsze obiekty przyrodnicze są chronione w 18 rezerwatach przyrody o łącznej powierzchni blisko 2700 ha.
Zagrożenia lasu
Do głównych zagrożeń ekosystemów leśnych LKP "Bory Tucholskie" należą:
-
pożary, którym sprzyja wysoki udział suchych siedlisk z jednowiekowymi drzewostanami sosnowymi;
-
masowe pojawy (gradacje) szkodliwych owadów liściożernych, w tym głównie brudnicy mniszki, barczatki sosnówki, strzygoni choinówki i boreczników, niszczących igły i liście drzew;
-
choroby grzybowe powodowane przez hubę korzeni i opieńkę miodową głównie w drzewostanach rosnących na gruntach porolnych;
-
szkody wyrządzane w uprawach leśnych przez zwierzynę, zwłaszcza przez jelenie i sarny w miejscach, gdzie występują w nadmiernym zagęszczeniu.
Funkcje społeczne
Lasy LKP "Bory Tucholskie", oprócz funkcji ochronnych i produkcyjnych, pełnią również inne, coraz bardziej doceniane i eksponowane funkcje społeczne, m.in. w turystyce, rekreacji i edukacji ekologicznej. Sieć dróg, liczne szlaki turystyczne lądowe i wodne (spływy kajakowe), ośrodki wypoczynkowe i pensjonaty są coraz chętniej odwiedzane przez turystów i wczasowiczów odkrywających piękno regionu o wyjątkowych walorach przyrodniczych. Nadleśnictwa z LKP "Bory Tucholskie" przygotowały dla społeczeństwa atrakcyjną ofertę edukacyjną.
Tekst pochodzi ze strony www.torun.lasy.gov.pl
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Historia Nadleśnictwa Dąbrowa
Historia Nadleśnictwa Dąbrowa
Nadleśnictwo Dąbrowa, istniejące pod tą nazwą od 1869 roku, obejmowało lasy stanowiące od najdawniejszych lat własność państwową i zajmowało obszar dzisiejszego obrębu Dąbrowa, fragmentu dzisiejszego obrębu Laskowice i części dzisiejszego obrębu Warlubie, która w 1899 roku została wyodrębniona w Nadleśnictwo Warlubie.
Rys historyczny
Jednoobrębowe Nadleśnictwo Dąbrowa funkcjonowało bez większych zmian powierzchniowych aż do 1945 roku, kiedy to z części lasów Nadleśnictwa Dąbrowa (leśnictwo Taszewo i część leśnictwa Mniszek), Nadleśnictwa Osie (leśnictwo Gródek) oraz z przejętych upaństwowionych majątków prywatnych i lasów drobnych właścicieli poniemieckich powstało Nadleśnictwo Laskowice.
Z dniem 1 stycznia 1973 roku utworzone zostało trzyobrębowe Nadleśnictwo Dąbrowa, w skład którego weszły trzy poprzednio istniejące nadleśnictwa: Dąbrowa, Warlubie i Laskowice oraz dwa leśnictwa - Kozłowo i Terespol - z byłego nadleśnictwa Chełmno.
Nadleśnictwo Dąbrowa złożone z trzech obrębów funkcjonowało bez większych zmian do końca 2006 r. Wyjątkiem było przekazanie, z początkiem 2000 roku, do funkcjonującego w nowych granicach Nadleśnictwa Osie, fragmentów obrębów Warlubie (do obrębu Osie) i Laskowice (do utworzonego obrębu Bedlenki). Po likwidacji w 2003 roku Nadleśnictwa Trzebciny grunty te wróciły do poprzednich obrębów.
Nadleśnictwo Dąbrowa złożone z dwóch obrębów: Dąbrowa i Laskowice powstało na podstawie Zarządzenia Nr 20 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 30 maja 2006 r. w sprawie wprowadzenia zmian w powierzchni Nadleśnictw Dąbrowa i Osie, utworzenia nowego Nadleśnictwa Trzebciny oraz określenia zasięgu terytorialnego tych nadleśnictw w Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych Toruń oraz Zarządzenia Nr 25 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 12 czerwca 2006 r. zmieniającego powyższe zarządzenie. Nadleśnictwo w zmienionych granicach rozpoczęło swoje funkcjonowanie z dniem 01.01.2007 roku.
Wcześniejsza historia Nadleśnictwa Dąbrowa to historia tworzących go aktualnie obrębów.
Historia obrębu leśnego Dąbrowa
Nadleśnictwo Dąbrowa – istniejące pod tą nazwą od 1869 roku obejmowało lasy stanowiące od najdawniejszych lat własność państwową i zajmowało obszar dzisiejszego obrębu Dąbrowa i części dzisiejszego obrębu Warlubie, która w 1899 roku została wyodrębniona w Nadleśnictwo Warlubie.
Według danych na 01.10.1930 r. powierzchnia nadleśnictwa (obrębu) Dąbrowa wynosiła 5866,85 ha i stan ten utrzymywał się do 1939 roku. Po II wojnie światowej przyłączono około 1890 ha upaństwowionych majątków prywatnych na mocy Dekretu PKWN z 1944 roku. Z obszaru nadleśnictwa wyłączono natomiast leśnictwo Taszewo i część leśnictwa Mniszek, włączając je do tworzonego w 1945 r. Nadleśnictwa Laskowice. Po tych zmianach powierzchnia Nadleśnictwa Dąbrowa wynosiła 7756,85 ha (wg stanu 01.01.1951 r.). W następnych latach przyjęto od Państwowego Funduszu Ziemi grunty o powierzchni 69,83 ha oraz grunty z Nadleśnictwa Warlubie - 69,32 ha. Na podstawie ścisłych pomiarów wg stanu na 01.10.1965 r. powierzchnia nadleśnictwa wynosiła 7904,10 ha.
W latach 1965–75 powierzchnia obrębu zmienia się na skutek zakupu nieruchomości, przejęcia gruntów z PFZ, wyłączenia gruntów pod szosę Warlubie–Osie, wyłączenia rzek Mątawy, Sinowy, Krępy i Sobiny. Po tych zmianach obręb Dąbrowa wg stanu na dzień 01.10.1975 r. zamyka się powierzchnią 7924,42 ha.
Zmiany powierzchniowe w obrębie Dąbrowa w latach 1975-87 wynikały z przejmowania gruntów z PFZ oraz od osób prywatnych, przekazania gruntów pod drogi publiczne oraz UG Warlubie i UG Jeżewo. Powierzchnia obrębu Dąbrowa wg stanu na 01.01.1987 r. wynosiła 7945,47 ha.
W latach 1987-96 powierzchnia obrębu nie zmieniła się istotnie i wyniosła na koniec okresu gospodarczego 7999,55 ha.
Historia obrębu leśnego Laskowice
Nadleśnictwo Laskowice jako jednostka administracyjna powstało w roku 1945 z części lasów Nadleśnictwa Dąbrowa (leśnictwo Taszewo i część leśnictwa Mniszek), Nadleśnictwa Osie (leśnictwo Gródek) oraz przejętych upaństwowionych majątków prywatnych na mocy Dekretu PKWN oraz lasów drobnych właścicieli poniemieckich (około 625 ha). Upaństwowione lasy (5175 ha) to byłe majątki: Belno, Gródeczek, Gródek, Huta, Kozłowo, Laskowice, Lubocheń, Piła Młyn, Poledno, Polski Konopat, Rulewo, Sartowice, Skaryszewy i Sulnowo. Według stanu na 01.01.1950 r. powierzchnia nadleśnictwa wynosiła 7193,68 ha.
W okresie od 01.01.1950 r. do 30.10.1965 r. na skutek przejęcia gruntów z PFZ, przejęcia z Nadleśnictwa Warlubie leśnictwa Bzowo, przejęcia leśnictwa Bojanowo oraz przejęcia niewielkiej ilości gruntów z Nadleśnictwa Osie, jak też przekazania lasów do Nadleśnictwa Chełmno (leśnictwo Kozłowo i leśnictwo Terespol), przekazania gruntów Państwowym Gospodarstwom Rybackim, Rolnym oraz Przedsiębiorstwu Centrali Leśnej oraz zwrócenia gruntów osobom prywatnym nastąpiły znaczące zmiany w stanie posiadania. Powierzchnia nadleśnictwa ustalona na podstawie ścisłych pomiarów wg stanu na 01.10.1965 r. wynosiła 8399,34 ha.
Następne zmiany powierzchniowe w latach 1965–1975 spowodowane były: przejęciem lasów z byłego Nadleśnictwa Chełmno, przejęciem i zakupem nieruchomości, przejęciem gruntów z PFZ, wyłączeniem szosy Bydgoszcz - Gdańsk, przekazaniem niewielkiej części gruntów Elektrowni Gródek, przekazaniem gruntów PKP, PGR–om, Gminie Dragacz, Rejonowi Dróg Publicznych, wyłączeniem rzeki Mątawy oraz zwrotem gruntów prywatnym właścicielom. Na dzień 01.10.1975 r. powierzchnia ogólna obrębu Laskowice wynosiła 10085,02 ha.
Późniejsze zmiany powierzchniowe (w latach 1975-86) powstały na skutek włączania lub wyłączania dróg i cieków, przejęcia gruntów z PFZ i od osób prywatnych oraz przekazania gruntów do urzędów gmin. Powierzchnia obrębu Laskowice wg stanu na 01.01.1987 r. wynosiła 10818,86 ha.
W latach 1987-96 powierzchnia obrębu zwiększyła się, głównie przez przejęcia gruntów z AWRSP. Na koniec okresu gospodarczego powierzchnia obrębu wyniosła 11160,66 ha.
Nadleśniczowie po 1945 roku:
Wołejsz Alfons 1.03.1945-30.06.1945
Pałkalski Tadeusz 12.06.1945- 07.11.1947
Cychnerski Franciszek 25.10.1947- 30.11.1947
Pinkiel Jan 01.12.1947- 31.01.1951
Noga Jerzy 01.02.1951-28.02.1970
Robert Włodzimierz 01.03.1970- 30.04.2007
Karetko Artur 01.06.2007 -02.01.2018
Pawlicki Karol 02.01.2018- do chwili obecnej
Poznaj historię Lasów Państwowych – pobierz książkę „Znaki czasu. Wczoraj i dziś Lasów Państwowych"