Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona Lasu

Ochrona lasu jest szerokim działem gospodarki leśnej, skupiającym się na przewidywaniu i zapobieganiu pojawienia się czynników mogących zagrozić zdrowiu lub trwałości lasu.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.

W uprawach i młodnikach iglastych pewne zagrożenie stwarza smolik znaczony. Ograniczenie jego liczebności polega na usuwaniu i niszczeniu zasiedlonych drzewek.

Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny.

Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu, a w razie jego pozostawania w lesie w okresie wiosennym i letnim – korowaniem i wykładaniem pułapek wabiących.

Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.

Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczanie sosny osłonkami plastikowymi. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte gałązki na dwa – trzy tygodnie, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy Nadleśnictwa Dąbrowa charakteryzują się najwyższym, I stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza.  Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.

Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00  i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00  poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.

Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linia kolejowa, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność. Kolejnym czynnikiem powodującym wzrost zagrożenia pożarowego jest obecność na terenie nadleśnictwa czynnego poligonu wojskowego, na którym prowadzone są regularne ćwiczenia jednostek wojskowych z całej Polski.

Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.

 

Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się 4 dostrzegalnie przeciwpożarowe, które wyposażone w kamery pozwalają nam na obserwację lasu i szybkie wykrycie dymów unoszących się ponad korony drzew.

W siedzibie nadleśnictwa znajduje się punkt alarmowo-dyspozycyjny (PAD) w którym znajdują się monitory 4 kamer dostrzegalni. Tak rozwinięta sieć ochrony p-poż pozwala nam szybko wykryć i ustalić dokładną lokalizację pożaru.

 

 


 

 

Przeczytaj więcej o ochronie lasu


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Zima jest piękna ale i niebezpieczna

Zima jest piękna ale i niebezpieczna

Ogromne ilości opadłego śniegu, osiadające na gałęziach drzew i krzewów, wyglądają zjawiskowo – białe, ciężkie czapy wespół z gdzieniegdzie widocznymi zielonymi gałązkami sprawiają wrażenie wyjętych z kartki bożonarodzeniowej. A jednak pomimo niewątpliwego uroku, okiść jest bardzo niebezpieczna dla drzew.

 
To co dla jednych wydaje się magiczne dla nas leśników już tak do końca nie wygląda.
Bajkowo oblepione śniegiem drzewa wyglądają pięknie ale takie nadmierne obciążenie gałęzi czy całych koron przez ciężki, mokry snieg bywa już dla drzew (szczególnie mlodych) ale i dla nas dosyć niebezpieczne.
To zjawisko nadmiernego oblepienia drzew śniegiem nazywamy okiścią. Mokry śnieg padający na wyziębione gałęzie przymarza w nocy warstwami do ich powierzchni powodując przeciążenie koron i ich nadmierne wychylenie. Przy silnym nachyleniu i przekroczeniu wytrzymałości drewna następuje łamanie pni na różnych wysokościach. Bardziej narażone na przeciążenia są drzewa iglaste ze względu na szczotki igieł, które zwiększają powierzchnię zalegania śniegu.
Czasem łamanie dotyczy nawet całych drzew, zwłaszcza tych które mają szerokie konary i rozbudowane korony. Takie drzewa nazywamy śniegołomami. W przypadku gdy całe drzewo ulegnie odwróceniu mamy do czynienia ze śniegowałem.
Snieg wydaje się być lekkim puchem ale wystarczy, że ulwpimy śnieżkę i sam możemy się przekonać jak boli uderzenie z niej.  Graniczne wartości chwilowego obciążenia śniegiem wynoszą 40−50 kg/m2 dla świerka i 30−40 kg/m2 dla sosny (co odpowiada grubości pokrywy 15−40 cm w zależności od gatunku). Kiedy jednak śnieg przeleguje dłużej w koronach, wartości graniczne są jeszcze mniejsze. Największe szkody wyrządza padający śnieg przy temperaturze od –5°C do +0,6°C. Mokry  śnieg charakteryzuje się ponad 2 razy większą gęstością niż suchy.
 
Okiść może powodować duże szkody w mlodnikach i drzewostanach jednogatunkowych. Nieraz dzieje się to na podstawie efektu domina. Wystarczy, że kilka drzewek ugnie się pod ciężarem i oprze o swojego sąsiada i szkody mogą mieć spore rozmiary. Większość tak nienaturalnie wygiętych drzewek nie wraca do pierwotnego stanu.
 
Wielu z Was odwiedza nasze lasy przez cały rok także zimą. Prosimy uważajcie. Bajkowe, śnieżne czapy mogą być bardzo niebezpieczne. Nie pozistawiajcie samochodów pod zbyt nasnoezonymi gałęziami bo nie wiadomo kiedy taka może pęknąć i uszkodzić nam auto. Uważajcie także podczas spacerowania. Czasami warto spojrzeć w górę.
Służby leśne i Zakłady Usług Lesnych cały czas jeżdżą, obserwują i usuwają to co zagraża bezpieczeństwu, przejazdowi oraz linią energetycznym głównie nadłamane gałęzie lub nadmiernie wygiete drzewa.