Wydawca treści
Ochrona Lasu
Ochrona lasu jest szerokim działem gospodarki leśnej, skupiającym się na przewidywaniu i zapobieganiu pojawienia się czynników mogących zagrozić zdrowiu lub trwałości lasu.
Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:
- biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
- abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
- antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).
W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.
W uprawach i młodnikach iglastych pewne zagrożenie stwarza smolik znaczony. Ograniczenie jego liczebności polega na usuwaniu i niszczeniu zasiedlonych drzewek.
Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny.
Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu, a w razie jego pozostawania w lesie w okresie wiosennym i letnim – korowaniem i wykładaniem pułapek wabiących.
Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.
Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczanie sosny osłonkami plastikowymi. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte gałązki na dwa – trzy tygodnie, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.
Zagrożenia antropogeniczne
Lasy Nadleśnictwa Dąbrowa charakteryzują się najwyższym, I stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza. Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.
Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00 i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00 poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.
Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linia kolejowa, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność. Kolejnym czynnikiem powodującym wzrost zagrożenia pożarowego jest obecność na terenie nadleśnictwa czynnego poligonu wojskowego, na którym prowadzone są regularne ćwiczenia jednostek wojskowych z całej Polski.
Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.
Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się 4 wieże przeciwpożarowe, z czego na jednej pełni dyżur człowiek reszta jest zmechanizowana.
W siedzibie nadleśnictwa znajduje się punkt alarmowo-dyspozycyjny (PAD) w którym znajdują się monitory 3 kamer z wież. Tak rozwinięta sieć ochrony p-poż pozwala nam szybko wykryć i ustalić dokładną lokalizację pożaru.
Na przełomie ostatnich 10 lat sytuacja pożarowa lasów Nadleśnictwa Dąbrowa kształtowała się następująco:
Rok |
Liczba |
Powierzchnia |
Przyczyny |
|
ogólna |
ze stratami |
|||
1997 |
1 |
0,76 |
0,23 |
nieustalone - 1 |
1998 |
7 |
2,69 |
0 |
nieustalone -7 |
1999 |
11 |
2,03 |
1,15 |
transport kolejowy -1 |
podpalenia -5 | ||||
nieustalone -5 | ||||
2000 |
13 |
1,82 |
1.02 |
transport kolejowy -1 |
transport drogowy -1 | ||||
wyładowania atmosf. -1 | ||||
podpalenie - 6 | ||||
nieustalone -4 | ||||
2001 |
5 |
1,7 |
0 |
nieustalone -4 |
awaria linii energetycznej - 1 | ||||
2002 |
6 |
2,19 |
2 |
nieustalone -4 |
podpalenie -2 | ||||
2003 |
14 |
4,97 |
2,3 |
wyładowania atmosf. -2 |
nieostrożność dorosłych - 1 | ||||
nieustalone - 11 | ||||
2004 |
8 |
2,85 |
1,55 |
przerzut z gruntów nieleśn. -1 |
podpalenia -2 | ||||
nieustalone - 5 | ||||
2005 |
27 |
3,38 |
0.6 |
nieustalone -9 |
podpalenia -18 | ||||
2006 |
13 |
0,86 |
0,6 |
podpalenia - 2 |
nieustalone - 9 | ||||
transport kolejowy -1 | ||||
pozostałe - 1 | ||||
2007 |
15 |
3,09 |
2,39 |
podpalenia - 9 |
nieustalone - 6 |