Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona Lasu

Ochrona lasu jest szerokim działem gospodarki leśnej, skupiającym się na przewidywaniu i zapobieganiu pojawienia się czynników mogących zagrozić zdrowiu lub trwałości lasu.

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  • biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  • abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie temperatury);
  • antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu).

W ochronie lasu przed owadami na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa istotne znaczenie ma ochrona upraw drzew iglastych (sosna, świerk) przed ryjkowcami, a szczególnie szeliniakiem sosnowcem. Stosujemy różne metody: mechaniczne, np. okopanie uprawy rowkiem izolacyjnym, wykopanie na takiej uprawie dołków chwytnych, do których dodatkowo wkładane są środki wabiące, a zwabione tam szkodniki są niszczone, oraz chemicznie – uprawę trzeba opryskać roztworem insektycydu.

W uprawach i młodnikach iglastych pewne zagrożenie stwarza smolik znaczony. Ograniczenie jego liczebności polega na usuwaniu i niszczeniu zasiedlonych drzewek.

Ważnym zagadnieniem jest również ochrona przed szkodnikami pierwotnymi (liściożernymi), takimi jak brudnica mniszka, strzygonia choinówka, poproch cetyniak, boreczniki. W tym celu prowadzone są różne prace prognostyczne, np. liczenie samic brudnicy mniszki podczas przejścia przez zagrożone drzewostany w czasie kulminacji rójki, jesienne poszukiwania zimujących stadiów szkodników sosny.

Starsze drzewostany iglaste narażone są na szkody od szkodników wtórnych (uszkadzających drewno) takich jak cetyńce, korniki i przypłaszczek granatek. Ochrona przed tymi szkodnikami polega głównie na: wyznaczaniu, terminowym usuwaniu i wywożeniu z lasu drzew zasiedlonych, utylizacji resztek poeksploatacyjnych (gałęzi, kory) powstałych podczas pozyskiwania drzew zasiedlonych, terminowym wywozie pozyskanego drewna z lasu, a w razie jego pozostawania w lesie w okresie wiosennym i letnim – korowaniem i wykładaniem pułapek wabiących.

Bardzo ważnymi sprzymierzeńcami leśnika w walce z nadmiernym rozmnożeniem się szkodliwych owadów są ptaki. Aby poprawić ich warunki bytowania, wywieszamy w lasach budki lęgowe. Zimą, gdy panują trudne warunki, dokarmiamy również ptaki na masową skalę.

Duże znaczenie gospodarcze mają szkody powodowane przez zwierzynę (jeleń, sarna, łoś, dzik), którym zapobiega się w uprawach przez grodzenie, smarowanie repelentami, zabezpieczanie plastikowymi tubami oraz palikowanie cennych gatunków, a w młodnikach głównie przez zabezpieczanie sosny osłonkami plastikowymi. Zimą podczas wykonywania pielęgnacji młodników i drzewostanów pozostawia się zwierzynie ścięte gałązki na dwa – trzy tygodnie, co znacznie ogranicza spałowanie młodników.

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy Nadleśnictwa Dąbrowa charakteryzują się najwyższym, I stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza.  Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.

Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00  i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00  poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.

Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linia kolejowa, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność. Kolejnym czynnikiem powodującym wzrost zagrożenia pożarowego jest obecność na terenie nadleśnictwa czynnego poligonu wojskowego, na którym prowadzone są regularne ćwiczenia jednostek wojskowych z całej Polski.

Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.

 

Na terenie naszego nadleśnictwa znajdują się 4 dostrzegalnie przeciwpożarowe, które wyposażone w kamery pozwalają nam na obserwację lasu i szybkie wykrycie dymów unoszących się ponad korony drzew.

W siedzibie nadleśnictwa znajduje się punkt alarmowo-dyspozycyjny (PAD) w którym znajdują się monitory 4 kamer dostrzegalni. Tak rozwinięta sieć ochrony p-poż pozwala nam szybko wykryć i ustalić dokładną lokalizację pożaru.

 

 


 

 

Przeczytaj więcej o ochronie lasu


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Rezerwat przyrody „Zbocza Świętopełka”

Rezerwat przyrody „Zbocza Świętopełka”

Na mocy Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dniem 20 grudnia 2024 roku został utworzony na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa leśny rezerwat przyrody - „Zbocza Świętopełka”.

Rezerwat położony jest w powiecie świeckim, na terenie gminy Świecie i obejmuje stoki Doliny Dolnej Wisły wraz z wcinającym się w nie jarem „Czerwonej Wody”, nieopodal miejscowości Sartowice i Wiąg. Nazwa rezerwatu nawiązuje do ukształtowania terenu oraz osoby Świętopełka II, który osiedlił się w XIII wieku na tych terenach, w miejscowości Sartowice i jako pierwszy podjął walkę z dominacją Zakonu Krzyżackiego na ziemiach polskich.

Rezerwat „Zbocza Świętopełka” o powierzchni 31,52 ha wraz z otuliną o powierzchni 136,73 ha został utworzony w celu zachowania grądu zboczowego porastającego stoki Doliny Dolnej Wisły i zachodzących w nim procesów odnowy oraz starzenia się drzewostanu, a także gatunków z nim związanych. Ze względu na dominujący przedmiot ochrony jest to rezerwat florystyczny.

Leśnicy, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, chronią tereny cenne przyrodniczo m. in. poprzez zaniechanie prowadzenia na nich gospodarki leśnej. Jeden z takich obszarów stanowi utworzony rezerwat przyrody, znajdujący się na terenie Leśnictwa Grabowiec, w oddz. 246 i 247, w następstwie czego od kilkudziesięciu lat dochodzi w nim do naturalnych procesów starzenia i odnawiania się drzewostanu. 

Kilkanaście lat temu wyznaczono z Sartowic do Świecia szlak pieszy czarny PTTK „Na Diabelce” oraz „Nadwiślański Szlak Świętego Jakuba”. Ich przebieg pokrywa się z wyznaczoną pieszą ścieżką przez rezerwat. Takie działanie ma na celu skanalizowanie ruchu turystycznego, a tym samym ochronę szaty roślinnej rezerwatu przed wydeptaniem oraz umożliwia społeczeństwu obserwację wielopokoleniowego drzewostanu. Wędrując szlakiem możemy podziwiać okazałe, ponad 250-letnie, objęte ochroną pomnikową dęby, a także ponad stuletnie graby, wiązy, jesiony, klony czy lipy.
W zachodniej części rezerwatu znajduje się rozległy jar „Czerwonej Wody”, który stanowi wyraźne rozgraniczenie między wznoszącymi się na lewym brzegu Wisły Czarcimi Górami, a Niziną Sartowicko-Nowską. W dole wąwozu płynie strumień, mający swój początek z niewielkiego jeziora Radoń, położonego na południe od wsi Czaple. W strumieniu tym stwierdzono występowanie cennych pod kątem przyrodniczym gatunków ryb, takich jak piskorz, koza czy różanka.

Wiosną na terenie rezerwatu możemy podziwiać kobierce z pięknie kwitnącą kokoryczą pustą, kokoryczką wonną, przylaszczką pospolitą, barwinkiem pospolitym, miodunką ćmą, fiołkiem leśnym, zawilcem gajowym czy zawilcem żółtym, a także gwiazdnicą gajową.  

Położenie rezerwatu na zboczach Doliny Dolnej Wisły oraz ukształtowanie terenu to doskonałe miejsce dla życia wielu gatunków przedstawicieli fauny, w tym entomofauny.

Na terenie rezerwatu znajdują się pozostałości po cmentarzu ewangelickim
z II połowy XIX wieku z pojedynczymi płytami nagrobnymi.