Rezerwaty przyrody

Jest formą ochrony obejmującą najcenniejsze obiekty przyrodnicze. W rezerwatach nie prowadzi się gospodarki leśnej, dla zachowania wartości ekologicznych, naturalnych lub nieznacznie zmienionych cennych ekosystemów, często z rzadkimi i chronionymi gatunkami roślin i zwierząt oraz elementami przyrody nieożywionej mającymi istotną wartość ze względów naukowych, przyrodniczych, kulturowych bądź krajobrazowych.

Parki krajobrazowe

Parkiem Krajobrazowym nazywamy nazywamy obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a celem jego utworzenia jest upowszechnianie tych wartości w warunkach racjonalnego gospodarowania. W odróznieniu od rezerwatów przyrody w parkach krajobrazowych prowadzi się normalną gospodarkę, z zachwaniem wyżej wymienionych wartości.

Obszary chronionego krajobrazu

Obszar chronionego krajobrazu to obszar zajmujący różnej wielkości tereny, zwykle rozległe,o zróżnicowanych ekosystemach obejmujące pełne jednostki środowiska naturalnego takie jak doliny rzeczne, kompleksy leśne, ciągi wzgórz, pola wydmowe, Torfowiska. Są one wartościowe ze wzgledu na możliwość zaspokajania potrzeb związanych z turystyką i wypoczynkiem lub pełnią funkcję korytarzy ekologicznych.

Obszary Natura 2000

Obszar Natura 2000 to nowa forma ochrony przyrody, wprowadzona do polskiego prawa dotyczącego ochrony przyrody w 2004 r., choć niektóre zapisy dotyczące tych obszarów włączono już do prawa polskiego w 2001 r. Natura 2000 to najbardziej kompleksowa i najlepiej legislacyjnie i politycznie przygotowaną Europejska sieć ekologiczna specjalnych obszarów ochrony, która jest wprowadzana we wszystkich krajach Unii Europejskiej, a którą tworzą poszczególne obszary Natura 2000 wyznaczane zgodnie z jednolitymi, naukowymi kryteriami zapisanymi w dyrektywie Rady Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej z 1992 r. o ochronie siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory w Europie.

Pomniki przyrody

Pomnikami przyrody są pojedyncze twory przyrody ożywionej lub martwej, lub ich skupienia, o szczególnej wartości naukowej, kulturowej i historycznej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, jak sędziwe drzewa i krzewy gatunków rodzimych i obcych, głazy narzutowe, źródła, skałki, jaskinie itp.

Użytki ekologiczne

Użytki ekologiczne tworzy się w celu zachowania fragmentów przyrody o charakterze naturalnym lub dla ochrony rzadko spotykanych ekosystemów lub zasobów genowych. W praktyce za użytki ekologiczne uznaje się przede wszystkim torfowiska, bagna, zadrzewienia, jary, wąwozy, zbocza kserotermiczne, śródleśne oczka wodne.

Strefy ochronne

Ochrona miejsc rozrodu zagrożonych ptaków drapieżnych jest realizowana przez wytyczanie obszarów zwanych strefami, które trwale lub okresowo zabezpieczają otoczenie gniazd przed wszelkimi formami działalności ludzkiej.

Ochrona gatunkowa

Ochrona gatunkowa dotyczy najcenniejszych, unikatowych i rzadkich przedstawicieli flory i fauny. W Polsce ochroną ścisłą objętych jest blisko 600 gatunków roślin, niemal 100 gatunków grzybów i ponad 700 gatunków zwierząt. 65 proc. gatunków dzikiej flory i fauny Polski to gatunki leśne.

Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Rezerwat przyrody „Zbocza Świętopełka”

Rezerwat przyrody „Zbocza Świętopełka”

Na mocy Zarządzenia Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Bydgoszczy z dniem 20 grudnia 2024 roku został utworzony na terenie Nadleśnictwa Dąbrowa leśny rezerwat przyrody - „Zbocza Świętopełka”.

Rezerwat położony jest w powiecie świeckim, na terenie gminy Świecie i obejmuje stoki Doliny Dolnej Wisły wraz z wcinającym się w nie jarem „Czerwonej Wody”, nieopodal miejscowości Sartowice i Wiąg. Nazwa rezerwatu nawiązuje do ukształtowania terenu oraz osoby Świętopełka II, który osiedlił się w XIII wieku na tych terenach, w miejscowości Sartowice i jako pierwszy podjął walkę z dominacją Zakonu Krzyżackiego na ziemiach polskich.

Rezerwat „Zbocza Świętopełka” o powierzchni 31,52 ha wraz z otuliną o powierzchni 136,73 ha został utworzony w celu zachowania grądu zboczowego porastającego stoki Doliny Dolnej Wisły i zachodzących w nim procesów odnowy oraz starzenia się drzewostanu, a także gatunków z nim związanych. Ze względu na dominujący przedmiot ochrony jest to rezerwat florystyczny.

Leśnicy, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju, chronią tereny cenne przyrodniczo m. in. poprzez zaniechanie prowadzenia na nich gospodarki leśnej. Jeden z takich obszarów stanowi utworzony rezerwat przyrody, znajdujący się na terenie Leśnictwa Grabowiec, w oddz. 246 i 247, w następstwie czego od kilkudziesięciu lat dochodzi w nim do naturalnych procesów starzenia i odnawiania się drzewostanu. 

Kilkanaście lat temu wyznaczono z Sartowic do Świecia szlak pieszy czarny PTTK „Na Diabelce” oraz „Nadwiślański Szlak Świętego Jakuba”. Ich przebieg pokrywa się z wyznaczoną pieszą ścieżką przez rezerwat. Takie działanie ma na celu skanalizowanie ruchu turystycznego, a tym samym ochronę szaty roślinnej rezerwatu przed wydeptaniem oraz umożliwia społeczeństwu obserwację wielopokoleniowego drzewostanu. Wędrując szlakiem możemy podziwiać okazałe, ponad 250-letnie, objęte ochroną pomnikową dęby, a także ponad stuletnie graby, wiązy, jesiony, klony czy lipy.
W zachodniej części rezerwatu znajduje się rozległy jar „Czerwonej Wody”, który stanowi wyraźne rozgraniczenie między wznoszącymi się na lewym brzegu Wisły Czarcimi Górami, a Niziną Sartowicko-Nowską. W dole wąwozu płynie strumień, mający swój początek z niewielkiego jeziora Radoń, położonego na południe od wsi Czaple. W strumieniu tym stwierdzono występowanie cennych pod kątem przyrodniczym gatunków ryb, takich jak piskorz, koza czy różanka.

Wiosną na terenie rezerwatu możemy podziwiać kobierce z pięknie kwitnącą kokoryczą pustą, kokoryczką wonną, przylaszczką pospolitą, barwinkiem pospolitym, miodunką ćmą, fiołkiem leśnym, zawilcem gajowym czy zawilcem żółtym, a także gwiazdnicą gajową.  

Położenie rezerwatu na zboczach Doliny Dolnej Wisły oraz ukształtowanie terenu to doskonałe miejsce dla życia wielu gatunków przedstawicieli fauny, w tym entomofauny.

Na terenie rezerwatu znajdują się pozostałości po cmentarzu ewangelickim
z II połowy XIX wieku z pojedynczymi płytami nagrobnymi.